Inleiding
De uitgever publiceert informatie in verschillende vormen (1), onder andere gedrukt en elektronisch. De elektronische publicatie wordt beheerst door dezelfde regels als de traditionele gedrukte uitgave.
Beide uitgavenvormen worden onder andere geregeld in de Auteurswet en de Databankenwet, die van dwingend recht zijn.
Dit handvest heeft tot doel te informeren over :
– de mogelijkheden die de wet biedt voor het gebruik van informatie van auteurs en uitgevers,
– de beperkingen van dat gebruik omwille van het respect voor het werk ervoor en de eigendomsrechten erop.
In het kader van dit handvest, treedt de uitgever op als rechthebbende die op rechtmatige basis de rechten verworven heeft van journalisten, fotografen en andere titularissen van eventuele rechten. In sommige gevallen kan de rechthebbende anders zijn: in dat geval zal de uitgever zoveel als mogelijk doorverwijzen naar de rechthebbende.
I. DE UITGEVER
De uitgever verbindt zich ertoe volgende regels te respecteren bij het ter beschikking stellen van zijn informatie :
– over het recht te beschikken de inhoud van de publicatie te exploiteren ;
– al het mogelijke te doen om de deugdelijkheid van de informatie die aan het publiek kenbaar gemaakt wordt na te gaan;
– zich ervan te vergewissen dat de in voege zijnde regels van journalistieke deontologie worden nageleefd;
– geen inbreuk te plegen, noch op de vrijheid, noch op de rechten, noch op de privacy of de waardigheid van de persoon;
– de gebruiker in te lichten over de redactionele of publicitaire aard van de inhoud van de publicatie.
– de gebruiker op eenvoudig verzoek informeren over het gebruik dat hij kan maken van de informatie die tot zijner beschikking werden gesteld.
II. DE GEBRUIKER
Het wettelijk en eerlijk gebruik van de door de uitgever gepubliceerde informatie veronderstelt dat de intellectuele eigendomsrechten erop gerespecteerd worden (2).
A. Gebruik enkel toegestaan mits voorafgaande schriftelijke toelating van de uitgever
Behalve voor de gevallen waarin de wet uitdrukkelijk bepaalt dat het verkrijgen van een toelating van de rechthebbende niet nodig is, moet voor elk gebruik een voorafgaande schriftelijke toelating gevraagd worden bij de uitgever.
Zo is met name een uitdrukkelijke toelating noodzakelijk in de volgende gevallen:
– elk gebruik anders dan strikt persoonlijk of privé;
– de reproductie op papier op méér dan één of enkele exemplaren,
– de reproductie of het elektronisch stockeren (op numerieke drager of via scanner)
– de reproductie of het ter beschikking stellen op een internetsite, via e-mail of een andere elektronische wijze;
– de reproductie of het ter beschikking stellen op intranet, e-mail of op elk ander netwerk;
– de inlassing van informatie zoals gepubliceerd door de uitgever, in een persoverzicht, –résumé of –commentaar, in een publicitaire of promotionele bundel, een brochure…, op welke drager ook;
– het wijzigen, vertalen, opnieuw verspreiden of uitgeven, van een (deel van een) artikel, titel, software of afbeelding voor een ander dan strikt persoonlijk/privé-gebruik,
– het maken van een samenvatting samengesteld uit (zelfs alleen gedeeltelijk) zinnen of zinsneden overgenomen uit het basiswerk (enkel samenvattingen waarvan de redactie origineel is worden toegelaten);
– het gebruik van het logo of het merk van de uitgever
– het creëren van een link naar een pagina van de site van de uitgever andere dan die naar de homepage;
Het verkrijgen van de toelating kan afhankelijk gesteld worden van betaling van een vergoeding.
B. Gebruik toegelaten zonder toelating van de uitgever
De hieronder opgesomde vormen van gebruik zijn uitzonderingen op het exclusieve recht van de rechthebbende en moeten bijgevolg restrictief worden geïnterpreteerd. Ze mogen met name de normale exploitatie van het werk door de rechthebbende niet schaden. Dit sluit dus elk commercieel gebruik, en elke verspreiding op meer dan enkele exemplaren uit, zelfs voor persoonlijk en privégebruik door een particulier of binnen een onderneming.
De gebruiker mag, van zodra hij rechtmatig toegang tot het werk heeft gekregen:
RAADPLEGING : – de publicatie van de uitgever (gedrukt of elektronisch) raadplegen;
AANHALINGEN : (d.w.z. een citaat) (3) uit een publicatie weergeven ten behoeve van kritiek, polemiek, onderwijs of wetenschappelijke werkzaamheden, of met het oog op informatie in een verslag over actuele gebeurtenissen (4), op voorwaarde dat auteur en bron worden vermeld.
KOPIE VAN PAPIER NAAR PAPIER : Reprografie (kopie van papier naar papier, ongeacht het procédé) is slechts toegestaan, gelet op de wettelijke uitzonderingen, mits de reprografierechten aan Reprobel (5) werden betaald en inzoverre zulks geen afbreuk doet aan de normale exploitatie van het werk.
– Voor privé-personen : één of slechts enkele kopieën van maken op papier voor strikt privé-gebruik;
– Voor bedrijven : er één of slechts enkele kopieën van maken op papier voor hun beperkt, persoonlijk en niet-commercieel gebruik door haar werknemers (bv.: een kopie van een gespecialiseerd persartikel, doorgegeven van een dienst naar een andere in het kader van een dossier);
– Voor het onderwijs- of het wetenschappelijk onderzoek : er één of slechts enkele kopieën van maken op papier voor zover dit verantwoord is door de nagestreefde niet-winstgevende doelstelling;
ELEKTRONISCHE KOPIE :
Voor het onderwijs- of het wetenschappelijk onderzoek : Sinds 1998 bestaat er een reproductie-uitzondering voor illustratie bij onderwijs of voor wetenschappelijk onderzoek, maar er dienen nog discussies gevoerd te worden omtrent de modaliteiten van haar omzetting. Elke andere elektronische kopie is onwettig.
De gebruiksmogelijkheden opgesomd onder B zijn de enige gebruiksmogelijkheden waarvoor geen toelating van de uitgever noodzakelijk is.
Wij vestigen er uw aandacht op dat het niet eerbiedigen van deze regels van dwingend recht kan leiden tot zowel burgerrechtelijke als strafrechtelijke vervolging.
III. CONTACTEN
Voor vragen, gelieve contact op te nemen met de betrokken beheersvennootschap van rechten (zie “Contacten”)
(1) Informatie betreft met name artikels, foto’s, grafieken, …
(2) De Auteurswet (Wet van 30 juni 1994 betreffende het auteursrecht en naburige rechten, B.S. 27 juli 1994; err., B.S. 5 en 22 november 1994);
De Databankenwet (Wet van 31 augustus 1998 houdende omzetting in Belgisch recht van de Europese richtlijn van 11 maart 1996 betreffende de rechtsbescherming van databanken, B.S. 14 november 1998).
(3) De aanhaling (het citaat) is een weergave van een gedeelte van de publicatie, mits respect voor de morele rechten van de auteur (vermelding van de naam van de auteur en de bron). Zij is noodzakelijkerwijze kort, zoniet vervalt zij in plagiaat. “Kort” betekent “niet meer dan strikt noodzakelijk om te illustreren wat men wil zeggen”, en dat zowel in het licht van de context waarin de aanhaling wordt weergegeven als van de oorspronkelijke publicatie
Illustraties mogen slechts in bepaalde gevallen geheel weergegeven worden (zie ook (4)).
(4)Voor de exacte voorwaarden, zie art. 21 van de Auteurswet.
(5) Reprobel is tot op heden de enige instantie die door de wet werd erkend om reprografierechten te innen en te verdelen.